พระราชประวัติพระมหากษัตริย์แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4(พ.ศ. 2394 - 2411)

  ทรงเป็นพระราชโอรสพระองค์ที่สองในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ประสูติแต่สมเด็จพระศรีสุริเยนทรามาตย์ ณพระราชวังเดิม กรุงธนบุรีเมื่อวันที่ 18 ตุลาคม พ.ศ. 2347 เมื่อพระชน มายุ 13 พรรษาประกอบพระราชพิธีโสกันต์อย่างใหญ่หลังจากนั้นทรงผนวชเป็นสามเณร 7เดือน
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงศึกษาวิชาสำหรับกษัตริย์ทั่วไปเช่น การฝึกหัดอาวุธ วิชาคชกรรม พระองค์ทรงสนพระทัยในการศึกษาภาษาต่างประเทศอย่างมากเมื่อพระชนม์ครบอุปสมบททรงผนวชอีกครั้ง และการทรงผนวชครั้งนี้ต้องทรงผนวชอยู่นานตลอดรัชกาลที่3 ระหว่างทรงผนวช จำพรรษา ณวัดราชาธิวาส ได้ทรงศึกษาวิชาการต่างๆอย่างชำนิชำนาญ เช่น วิชาการโหราศาสตร์ ภาษาอังกฤษ ตลอดจนทรงแตกฉานในพรไตรปิฎกเป็นอย่างมากขณะทรงผนวชทรงพิจารณาเห็นการปฏิบัติสงฆ์หย่อนยาน จึงทรงตั้งธรรมยุติกนิกายขึ้นใหม่เพื่อเป็นแบบอย่างแก่สงฆ์ที่เคร่งครัดการปฏิบัติต่อไป
ใน พ.ศ. 2411พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าฯเสด็จสวรรคตบรรดาพระบรมวงศานุวงศ์ เสนาบดีและข้าราชการผู้ใหญ่ทั้งปวงได้พร้อมกันอัญเชิญพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์พระองค์ที่ 4แห่งบรมราชจักรีวงศ์
หลังจากเสด็จขึ้นครองราชย์แล้วก็ทรงทำนุบำรุงประเทศชาติให้เจริญรุ่งเรืองในทุกๆ ด้านทรง เป็นพระมหากษัตริย์ผู้เริ่มศักราชการติดต่อกับนานาอารยประเทศทั้งปวงอย่างจริงจังดังจะเห็นได้จากการ ที่ประเทศต่างๆส่งคณะทูตเข้ามาเจริญสัมพันธไมตรีและติดต่อค้าขายและพระองค์ได้ทรงแต่งคณะทูต ออกไปเจริญสัมพันธไมตรีตอบแทนหลายครั้งเช่น อังกฤษ ฝรั่งเศสสหรัฐอเมริกา โปรตุเกส เดน มาร์ค ฯลฯทรงสนับสนุนให้มีการศึกษาศิลปวิทยาการใหม่ๆเช่น วิชาการต่อเรือใบ เรือกลไฟ เรือรบ การฝึกทหารอย่างยุโรปการยกเลิกธรรมเนียมที่ล้าสมัยบางประการเช่น ประเพณีการเข้าเฝ้าให้ใส่เสื้อเข้าเฝ้าการให้ประชาชนเฝ้าแหนรับเสด็จตลอดระยะรายทางเสด็จได้ ฯลฯ พระปรีชาสามารถส่วนพระองค์ที่สำคัญอีกประการหนึ่งคือวิชาการด้านโหราศาสตร์และดาราศาสตร์ ทรงสามารถคำนวณระยะเวลาการเกิดสุริยุปราคาได้อย่างแม่นยำดังได้เสด็จพระราชดำเนินพร้อมพระราชอาคันตุกะทั้งปวง ไปชม สุริยุปราคาที่หว้ากอประจวบคีรีขันธ์ เมื่อ พ.ศ. 2411
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จเสวยสวรรยราชสมบัติอยู่ 18ปี ก็เสด็จสวรรคตเมื่อวันพฤหัสบดี เดือนสิบเอ็ด ขึ้น 15ค่ำ จ.ศ. 1230 (พ.ศ. 2411) สิริพระชนมายุได้64 พรรษา

  ตราประจำรัชกาลที่ ๔
"พระมหาพิชัยมงกุฎ" เป็นตรางา ลักษณะกลมรี รูปพระมหามงกุฎ (ตามพระนามเดิมว่า เจ้าฟ้ามงกุฎ)
อยู่ในเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์ มีฉัตรปริวาร ๒ ข้าง มีพานทอง ๒ ชั้น วางพระแว่นสุริยกานต์ หรือ เพชรข้างหนึ่ง
(พระแว่นสุริยกานต์ หรือ เพชร หมายถึง พระฉายา เมื่อทรงผนวชว่า วชิรญาณ) อีกข้างหนึ่ง วางสมุดตำรา
(หมายถึง ทรงศึกษาเชี่ยวชาญในทางอักษรศาสตร์ และดาราศาสตร์)

  วัดราชประดิษฐ์สถิตมหาสีมาราม
วัดประจำรัชกาลที่ ๔